1. Τι είναι η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα;

Είναι μια πολύ συχνή νόσος που ανήκει στην κατηγορία του ενδογενούς εκζέματος και εντοπίζεται σε συγκεκριμένα σημεία του δέρματος. Μια μορφή σμηγματορροϊκής δερματίτιδας μπορεί να εμφανισθεί στη βρεφική ηλικία, ενώ η πιο συχνή μορφή εμφανίζεται στην ενήλικη ζωή.

2. Ποια είναι η αιτία της νόσου;

Η ακριβής αιτία δεν είναι γνωστή; Πιστεύεται όμως ότι ορισμένα είδη σαπροφυτικών μυκήτων δρουν διεγερτικά στο ανοσοποιητικό σύστημα και η αυξημένη παραγωγή κυττάρων που συμμετέχουν στη φλεγμονή οδηγεί στη δημιουργία των βλαβών της σμηγματορροϊκής δερματίτιδας.

3. Πώς εκδηλώνεται στα βρέφη;

Εμφανίζεται τις πρώτες εβδομάδες της ζωής, με κίτρινα λέπια στο τριχωτό της κεφαλής, καθώς επίσης και με ερυθρότητα και απολέπιση στο πρόσωπο, τις μασχαλιαίες πτυχές και την περιοχή των σπάργανων.

4. Ποια είναι η κλινική εικόνα της στους ενηλίκους;

Εμφανίζεται ερυθρότητα και απολέπιση του δέρματος κυρίως στα πλάγια της μύτης, στα φρύδια, στις παρυφές του μετώπου και στο τριχωτό της κεφαλής, ενώ λιγότερο συχνά μπορεί να εμφανισθεί και σε άλλες περιοχές, όπως το στέρνο.

5. Πόσο συχνά εμφανίζεται η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα των ενηλίκων;

Εμφανίζεται στο 2-3% του πληθυσμού και είναι λίγο συχνότερη στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες.

6. Ποιοι είναι οι παράγοντες που την επιδεινώνουν;

Το κρύο του χειμώνα, η υγρασία, το άγχος, η άσχημη ψυχολογική κατάσταση, η μόλυνση του περιβάλλοντος καθώς επίσης και παράγοντες ανοσολογικοί, ορμονικοί και νευρολογικοί.

7. Υπάρχουν άλλα δερματολογικά νοσήματα που προκαλούν παρόμοια συμπτώματα με τη σμηγματορροϊκή δερματίτιδα;

Στο πρόσωπο και το τριχωτό της κεφαλής η διαφορική διάγνωση θα γίνει από την ψωρίαση, όπου τα λέπια είναι παχύτερα και το χρώμα του δέρματος είναι πιο κόκκινο. Στο στέρνο η διαφορική διάγνωση θα γίνει από την ποικιλόχρου πιτυρίαση, όπου το χρώμα του δέρματος είναι λευκό ή καφέ, ενώ οι βλάβες δεν είναι συμμετρικές. Στις βουβωνικές πτυχές η διαφορική διάγνωση θα γίνει από τις μυκητιάσεις που εμφανίζονται στις περιοχές αυτές.

8. Υπάρχουν άλλες παθήσεις όπου μπορεί να εμφανισθεί συχνότερα η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα;

Εμφανίζεται πολύ συχνά σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς, σε ασθενείς με νόσο του Parkinson, σε ορισμένες άλλες κατηγορίες ασθενών με νευρολογικές παθήσεις και σε ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Στους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς τα συμπτώματα είναι πολύ πιο έντονα σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό.

9. Ποια είναι η θεραπεία;

Στη σμηγματορροϊκή δερματίτιδα της βρεφικής ηλικίας χρησιμοποιούμε στο τριχωτό της κεφαλής διάφορα λάδια ή αλοιφές λίγη ώρα πριν από το λούσιμο, ενώ στα υπόλοιπα σημεία του σώματος χρησιμοποιούμε μαλακτικές κρέμες. Στη σμηγματορροϊκή δερματίτιδα των ενηλίκων μέχρι πριν από λίγο καιρό χρησιμοποιούσαμε στις εξάρσεις κρέμες κορτιζόνης σε συνδυασμό με αντιμυκητιασικές κρέμες. Τελευταία όμως, δυο νέες κρέμες που περιέχουν τοπικούς ανοσοτροποποιητές έχουν αντικαταστήσει τις κρέμες κορτιζόνης. Οι νέες κρέμες έχουν πολύ καλά θεραπευτικά αποτελέσματα, χωρίς να έχουν τις ανεπιθύμητες δράσεις της κορτιζόνης.

10. Ποιες είναι οι γενικές οδηγίες στους ασθενείς;

Οι ασθενείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η νόσος είναι κυκλική, με εξάρσεις (κυρίως τους χειμερινούς μήνες) και υφέσεις. Θα πρέπει ακόμη να γνωρίζουν ότι ο ήλιος δεν χειροτερεύει τη σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, αλλά αντιθέτως βοηθά στην ύφεση των συμπτωμάτων. Τέλος, οι ασθενείς θα πρέπει να αποφεύγουν όσο μπορούν περισσότερο τους παράγοντες που χειροτερεύουν τη νόσο και κυρίως το στρες.